Naamloze pagina

. Toelichting op de kunstwerken van Michiel Czn. Dhont

De kunstwerken van Michiel Czn. Dhont bestaan uit grote expressieve schilderijen en meer ingehouden pastels met aardse kleuren. De kunstenaar Michiel Czn. Dhont is een schilder in hart en nieren, zodat we bijna zouden kunnen spreken van een 'schilderdier'.

Wie de kunstenaar persoonlijk kent weet dat hij een instinct heeft voor schilderen. Dit instinct uit zich niet alleen in een spontane en directe schilderstijl; het verschaft de kunstenaar ook een trefzekere motoriek. Door een groot concentratievermogen weet de kunstenaar simultaan twee gespiegelde mensfiguren op het doek te zetten, waarbij elk mensfiguur door ‚‚n hand is geschilderd. Dit concentratievermogen resulteert ook in andere schilderwerken in een krachtig patroon van beweging, die in de verf tot stille getuigenis wordt. De materie levert het zichtbare bewijs door zich te hechten op het doek of op het papier.

Als we ons afvragen hoe het komt dat het werk van Michiel Czn. Dhont zonder twijfel ver boven de middelmaat van kleurexpressionisten uitsteekt, dan ligt het antwoord mogelijkerwijs in de constatering dat in de gestolde materie een werkelijkheid manifest wordt die voor zichzelf spreekt en getuigt. Welke werkelijkheid tot de toeschouwer spreekt is niet eenduidig te zeggen.

Het kan ons overkomen dat we getroffen worden en niet weten wat ons raakt. Onze relatie als toeschouwer tot de kunstwerken van Michiel Czn. Dhont heeft iets weg van de wijze waarop we ons verhouden tot onze eigen dromen. Dromen kunnen ons waardevolle informatie verschaffen over ons eigen bestaan, maar we kunnen ze ook vergeten en we kunnen denken dat we niet gedroomd hebben, wanneer de droom niet tot ons bewustzijn is door- gedrongen. De voorstellingen die Michiel Czn. Dhont schildert en tekent leveren beelden op die geïdentificeerd kunnen worden met voorbewuste waarnemingspatronen bij de waarnemer zelf. Het bekijken van de kunstwerken lijkt eerder op een subjectieve zelfervaring dan op een 'objectieve' beoordeling van het schilderij als kunstvoorwerp. Al ziende wordt de toeschouwer zelf onderworpen aan een veranderingsproces, waarin zelfbeelden en beelden van de werkelijkheid ten opzichte van elkaar beginnen te verschuiven. De archaïsche beelden, die we meestal zien, dragen een antropomorf karakter en rollen over ons heen, zoals de donder die volgt op de lichtflits van de bliksem. De moedigen onder ons verwonderen zich over het schouwspel en verkiezen het avontuur boven het zoeken naar een veilig heenkomen. De metafoor van de avonturier kan ons dienen om iets te begrijpen van de ervaring die we opdoen bij het waarnemen van de schilderijen en krijttekeningen van Michiel Czn. Dhont. De ervaren avonturier kent de risico's van de onderneming die onlosmakelijk verbonden is met het ondergaan van topervaringen. Topervaringen, die de menselijke geest onvermoede inzichten oplevert. Door de nodige training en concentratie weet hij echter instinctmatig te handelen om het vege lijf in risico-situaties te redden. Het onderzoeken van een archaïsche presentatie in een schilderkunstige voorstelling van Dhont is een avontuur en niet geheel zonder risico's. Waarschijnlijk heeft de ware kunstkenner dan ook de meeste overlevingskansen, door de training van het herkennen van bepaalde situaties, die alleen voor de kenner betekenis hebben. Het is niet onwaarschijnlijk dat de waarnemer als een verkoold restje achter blijft.		Velen zullen een veilig heenkomen zoeken door de blik af te wenden, of door kritiek te leveren op het materiegebruik, maar de doorzetter smaakt ongetwijfeld de vrucht van het verworven inzicht in de huiskamers van de menselijke ziel. En deze huiskamers bieden ons het venster op diepe lagen van ons bewustzijn, waarvan de fundamenten in de prehistorie gelegd zijn. Onze instincten en driften zijn in dat verre verleden ontkiemd en bepalen tot de dag van vandaag nog ons gedrag. Intuïtief is de kunstenaar in staat dit verleden te onderzoeken en te verbeelden. Leven en dood keren dan ook voortdurend terug als herkenbaar teken van een kosmische en cyclische ademtocht. Na het zien van het werk van Michiel Czn. Dhont kunnen we ons niet langer aan de indruk onttrekken dat de menselijke ziel een voorportaal is van de goddelijke ziel. In dit voorportaal wordt een tipje van de sluier opgelicht van het metafysisch panorama, waarvan we alleen kunnen dromen. Woorden schieten tekort voor de beschrijving van dergelijke ervaringen en een rationele constructie is een te beperkt hulpmiddel voor de beschrijving van een stukje metafysische werkelijkheid. Met de middelen die de kunstenaar ter beschikking staat is een metafysische manifestatie meer veelzijdig vast te leggen. De kunstenaar zelf kunnen wij in dit licht bezien als een shamaan, als de bemiddelaar tussen hemel en aarde; tussen god en mens; zonder zelf nadrukkelijk en hinderlijk aanwezig te zijn. De persoonlijke aanwezigheid van een kunstenaar in een kunstwerk door de zichtbare beperkingen in de uitdrukkingsmogelijkheden, is het handelsmerk van de middelmatige kunstenaar. Hiervan is in het werk van Dhont geen sprake en het is verwonderlijk hoe kosmische kwaliteiten spreken in de achtergelaten sporen van het schilderkunstige handelen. In de perfectie van de trefzekere motoriek van deze kunstenaar zien we niet de perfectie van eindeloze correcties of van opsmuk. Oneffenheden en achtergelaten materiesporen spreken mee in de schikking van de elementen, zodat er een ordening ontstaat die transcultureel is. Het mysterie wordt geopenbaard, niet ondanks de materiële eigenschappen van de schilderkunstige middelen, maar juist dankzij deze kenmerken.

		Jan Buizer, Galerie Delfi Form. Kampen, 26 juni 1991

GAIA - English		GAIA - Nederlands

- GAIA - These drawings and paintings are part of a series called 'GAIA' which is the Greek word for Earth. The underlying theme is the imagination of the four elements; earth, water, fire and air The large paintings represent in colours and image the living forces and energies of these four elements of the planet Earth. Some paintings show forces and movements from a very early period of the history of the earth, on which we, as human beings, exist only since a relatively short time. To Michiel, the wonder, respect and love for the earth on which we all live is the essence of the paintings. As announced on his website Michiel has shown several live performances in earth-rituals in which the idea is to enhance consciousness in human attitude towards Planet Earth. look also for the Gallery; 'performances' in this website		De schilderijen en tekeningen maken deel uit van een serie genaamd 'GAIA' wat het Griekse woord voor aarde is. Het onderliggende thema omvat de verbeelding van de vier elementen; aarde, water, vuur en lucht Deze schilderijen op groot formaat tonen in kleur en beeld de levende krachten en energieën van deze vier elementen van de planeet Aarde. Sommige schilderijen laten krachten en bewegingen zien uit een zeer vroege periode uit de ontstaansgeschiedenis van de aarde, waarop wij pas zeer recentelijk als mens bestaan. De verwondering, het respect en de liefde voor de aarde waarop wij allen leven, is voor Michiel Dhont de essentie van deze schilderijen. Zoals bij verschillende exposities creeert hij performances met als thema een aarde ritueel. Daarbij staat dit ritueel in het teken van een bewustwording van de mens in de houding en visie die de mens heeft ten opzichte van de aarde. De visie die hij daarbij tot uitdrukking brengt is dat de mens niet het middelpunt is van het aardse bestaan. De mens leeft in gelijkwaardigheid samen met alle leven op deze planeet Aarde.
		Deze beeldende serie gaat over de verschillende energieën van de aarde, de oerknal waaruit oorspronkelijk de aarde onstond, de oude zonnekracht of het magma in de aarde, de eruptieve lava, het ontstaan van de dampkring om de aarde, het water in de aanwezigheid van de zeeën en oceanen, de aarde diep terug getrokken in haar intense pool koude en een doek met als thema dat alles wat uit materie of stof bestaat steeds weer vergaat in stervende materie, die terug keert in de schoot van de aarde, zoals de herfst. Er is ook een schilderij bij over de aarde, gezien vanuit een ruimtevaartuig. Michiel Czn. Dhont

English text referring to 'Aboriginal series'		Nederlandse tekst over de 'Aboriginal series'

Special size paintings made by inspiration in Aboriginal Land / Red Centre in Australia The paintings of this series have been created by the direct inspiration I received from my travel through the immense space of the Australian desert. This part in the centre of Australia is called 'the Red Centre' which originally is the homeland of the Aborigines who lived there already for more then 80.000 years from now. They lived there as nomads. --- These paintings have been inspired by the Aboriginal Land and have been painted on large scale canvases. Standing in front of such a large canvas gave me the similar sensation to be in an immense large space as I experienced this Australian Red and yellow desert. It made me feel to make a shamanic journey which took me right back and connected me to this natural space of this archaic Aboriginal Land. It is a challenge for me to paint on such a large scale to not see the edges of the canvas and to wander in the space like being in the desert and not knowing and thinking about anything. Most painting were born out of the intuitive impulses from my inner expression. The coloured lines in the paintings are the tracks that I made in the desert as well as on the canvas. They correspond to the well known 'Song Lines' from the Dreamtime experience of the Aborigines. The circles in some paintings origin from the archaic focus like the sun as the primer source from space, where all specimen on earth originally come from. Although they are not meant to be, the circles also spontaneously represent a Mandala connected with the basic circle of the Medicine Wheel or the wellknown Stonehendge. Over the years the Mandala has been made in sand performances by many of his students and by himself during seminars in locations in nature like Greece and Holland. Look for seminars / Mandala on the website under Greece. These paintings represent a deep respect to the style of life of the Aborigines and sorrow about their extinction by force of the white man. It is in honour to the late Aborigines as well as to the still living Aborigines including the power of Nature. It is a sign of being connected with this planet Earth in true respect and love.		Speciaal formaat schilderijen geinspireerd door het land van de Aborigenes in het Red Center in Centraal Australie. De schilderijen van deze serie met titels die verwijzen naar Aboriginal land, zijn ontstaan door inspiratie opgedaan tijdens mijn verblijf en reis door de immense ruimte van de woestijngebieden van 'the Red Center ' , het land en leven van de 'Aboriginals'. Dit zijn de oorspronkelijke bewoners van o.a. Centraal Australië, vrijwel onveranderlijk levend als Nomaden sinds 80.000 jaar voor Christus. Andere schilderijen van deze expositie maken deel uit van een grotere serie genaamd ' GAIA ' wat het Griekse woord voor ' Aarde ' is. Bij deze GAIA serie is het onderliggende thema; de verbeelding in kleur, structuur en karakter van de vier elementen: aarde, water, vuur en lucht, als ook het ontstaan van de damp- kring van zuurstof en water, de basis van het huidige leven op deze planeet. Deze laatste schilderijen die ontstaan zijn vanuit de levende krachten en energieën van dit woestijn land, zijn door mij geschilderd op een zodanig groot formaat dat ik me tijdens het actieve schilderproces geheel in de ruimte van het schilderij opgenomen voel omdat het groter is dan de expansie van mijn eigen lichaamsmaat. Ik zie de randen van het schilderij vaak niet. Een belevenis als de ervaring van een Sjamanistische reis, waarbij ik weer in Aboriginal Land ben en in contact ben met de energie van het land en de oorsprong van het leven van de Aboriginals. Hierdoor ervaar ik een totaal vrij zijn, wat het intuïtieve moment verruimt en mijn expressie intensiveert. Het fascineert me als proces om zulke ervaringen tot verbeelding te laten komen in de vorm van schilderijen als deze. Mijn persoonlijke ruimtebeleving wordt mateloos en relatief en daardoor van een andere dimensie dan het dagelijkse waarnemen met mijn ogen. De grootste schilderijen met Aboriginal titels en de beelden met cirkels staan voor de essentie van focus en oervorm, als bron waar alles zich steeds weer uit creëert. De cirkel brengt me tevens terug op de aarde. De schilderijen met cirkels of composiet cirkels zijn ongewild op een natuurlijke wijze grote mandala's geworden. Tevens zijn de schilderijen een uitdrukking van een diep respect voor de levensstijl en bewustzijn van de Aboriginals en het verdriet dat ik gevoeld heb vanwege de op hen gepleegde genocide door de vroege nieuwe Engelse immigranten in Australië. Verwondering en respect voor de aarde waarop wij allen leven en het menselijk leven op zich, heeft mij geïnspireerd deze schilderijen te schilderen. In het licht van het huidige leefklimaat op aarde in relatie tot het milieu staan deze schilderijen niet voor een uiting van kritiek maar eerder voor een ervaring van verbondenheid van de mens met de aarde in respect en liefde.
		Michiel Czn. Dhont

		Art-Critic by Mr. M Spike, American Art-Historian (NY), on my art work at the Florence International Biennale dec. 2005